Hỏi: Làm thế nào để trở nên bình tĩnh khi đột ngột gặp những biến cố lớn, đau khổ, giận dữ, lo lắng hoàn toàn khống chế tâm.
Đáp:
Khi chưa biết phải làm gì, tốt nhất là…đừng làm gì cả, vì phần lớn hành động lúc này sẽ sai lầm và chịu hậu quả lớn. Quyết định và hành động nhanh chóng không quan trọng bằng hiệu quả lâu dài của chúng.
Lúc này đừng vội lo cho người khác như gia đình, người thân, phải quay lại lo tâm lý mình trước, với tâm lý ổn định bạn mới có thể giúp được người khác 1 cách hiệu quả, sâu sắc và bền vững.
Nhanh chóng tập trung vào 1 đối tượng trung tính nào đó, có thể là hơi thở, 1 bản nhạc nhẹ hoặc mân mê 2 ngón tay để tạo nên 1 đối tượng rõ nét, dồn hết tâm trí vào đó, tạm đừng nghĩ gì hết. Khi đó tâm cũng dễ dàng bình tĩnh lại.
Cùng với sự quan sát đối tượng rõ nét này, cần nhắc mình 1 số quan điểm đúng như: . Nhân quả, điều xấu này là kết quả của những hành động xấu trong quá khứ.
Mọi thứ đang biến đổi, không có gì là vĩnh cửu, rồi mọi việc cũng sẽ qua thôi. Thôi thì thế này…còn hơn thế khác kiểu như của đi thay người, hoặc thế này là tốt rồi…vv) . Gương người tốt, ví dụ hành động theo 1 vĩ nhân nào đó chẳng hạn …vv. Nhưng chưa đủ đâu, những suy nghĩ tích cực chỉ làm tâm yên 1 lúc rồi lại như cũ, nó giúp bạn tức thời mà không bền vững.
Khi đã bình tĩnh hơn 1 chút, hãy nhắc mình mấy điểm quan trọng sau: Các trạng thái khó chịu, bực dọc, đau khổ này không phải của bạn, không phải tôi đau khổ, chỉ có 1 trạng thái tâm khó chịu đang trôi chảy, nếu cảm giác đó của bạn thì bạn có thể đuổi nó đi mà, sao không đuổi được? vì nó không phải của bạn. Ghi nhận trung thực những gì đang xảy ra trong hiện tại đừng tìm cách tránh né, biện minh để lẩn tránh nữa.
Hãy trung thực là mình đang tham lam, tiếc của đã mất, dối trá...vv. Những suy nghĩ biện minh nay có thể giúp tâm yên xuống 1 lúc nhưng để thực sự đối mặt và giảm khổ đau thì bạn phải trung thực với chính mình.
Hãy nhìn thẳng vào sự đau khổ, thật ra nó là gì? Chỉ là sự đau đớn căng thẳng trên cổ, đầu, trong tim, hơi thở…hãy thả lỏng, thư giãn, để toàn thân chảy lỏng ra. Đó cũng chỉ là những suy nghĩ thôi mà, đầy hận thù ghen tỵ, tức tối, bẩn thỉu, so sánh, tàn nhẫn…vv
Hãy ghi nhận, quan sát chúng ( trong thiền gọi là chánh niệm) xem chúng hoạt động như thế nào, tự nhắc nhở rằng những suy nghĩ này chỉ là các hiện tượng tự nhiên như mặt trời nóng làm nước bốc hơi vậy thôi, do có hoàn cảnh đó nên có suy nghĩ đó xuất hiện, cảm giác đó xuất hiện…chúng không phải của ta, không phải là ta…và hãy để suy nghĩ tự ra đi, đừng cố gắng bắt suy nghĩ dừng lại cũng đừng cố gắng suy nghĩ thêm. Mọi thứ đều thay đổi, những suy nghĩ và cảm giác này cũng vậy, và chúng đang trôi qua.
Đừng phán xét, trách cứ hay lo nghĩ hộ cho người khác vội, bạn nghĩ gì về họ lúc này đều sai cả đấy, vì tâm đau khổ, ô nhiễm bởi tham lam, giận dữ, mê mờ sẽ phóng đại hoặc bóp méo sự thật. Sự thật chỉ hiển thị bản chất khi bạn và họ bình tĩnh lại.
Quan sát thân tâm với thông tin đúng như trên, nói thì dễ, làm rất khó, vì vậy Đức Phật mới dạy phải luyện tập thường xuyên.
Nếu bạn có chánh niệm liên tục, trí tuệ sẽ xuất hiện thì có sự việc xấu mà phiền não ( tham sân si) không có mặt, khi đó không còn đau khổ - sẽ là giải thoát và tự do.
Sư cô Hương Thiền
Nguồn: https://phatgiao.org.vn/lam-sao-de-binh-tinh-khi-dot-ngot-gap-bien-co-lon-d92941.html